Fenomenologie Hermeneutiek Kennissociologie Logisch positivisme Algemeen Popper SciëntismeIncididunt nisi non nisi incididunt velit cillum magna commodo proident officia enim.
Sigmund FREUDZie de aanleiding in 1907c. Materiaal hier komt voort uit de "unmittelbaren Beobachtung der Äußerungen und des Treibens der Kinder"(171) en uit de analyse van neurotische patiënten ("ich will nur versichern, daß derjenige, welcher die psychoanalytische Technik kennt und ausübt, ein weitgehendes Zutrauen zu ihren Ergebnissen gewinnt."-171.
[Gaat het bij die laatste om eigen waarnemingen bij zijn eigen kinderen? Of zijn het ervaringen uit de tweede hand? Ik heb tot nu toe uit alle biografieën en zo niet erg duidelijk gekregen hoe vaak Freud zijn eigen kinderen eigenlijk zag. Zijn vrouw Martha schermde hem af van alles wat hem maar van zijn werk zou kunnen afleiden, weet ik, en ik las ook dat ze niet wilde dat hij zijn eigen kinderen als een soort van proefkonijn gebruikte om zijn theorieën aan te toetsen. Ze lunchten en dineerden met zijn allen, begrijp ik. En tijdens vakanties zag hij ze waarschijnlijk vaker. In ieder geval heeft hij zo links en rechts in Die Traumdeutung en Zur Psychopathologie des Alltagslebens wel eens verhaaltjes over een van zijn kinderen, vooral zijn jongens geloof ik, zoals elke ouder die kan vertellen. Na 1901 lijkt dat soort verwijzigingen niet meer voor te komen, zo ver ik me herinner. Dus: hoe zit het met die directe waarneming van kinderen? Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat Freud heel weinig praktijkervaring met kinderen had.]
"Eine schwierige Frage bleibt es zu entscheiden, inwieweit man das, was hier von den Kindern im allgemeinen berichtet wird, von allen Kindern, das heißt von jedem einzelnen Kinde, voraussetzen darf."(171)
"Infolge der Ungunst äußerer wie innerer Verhältnisse haben die nachstehenden Mitteilungen vorwiegend nur auf die Sexualentwicklung des einen Geschlechtes, des männlichen nämlich, Bezug."(172-173)
[Dit is echt schokkend en een superbelangrijke inperking. In de eerste plaats: om welke externe en interne omstandigheden gaat het hier? Dat wordt niet gezegd. Dat zou ik toch graag weten. Maar Freud weigert zich weer eens te verantwoorden. En in het vervolg van de tekst heeft hij het desondanks de hele tijd over 'kinderen' en op p.176 zegt hij: "... darum finden wir die nämlichen irrigen Meinungen bei allen Kindern, deren Sexualleben uns zugänglich wird." Blijkbaar krijgt hij maar geen toegang tot de seksuele ontwikkeling / het seksuele gedrag van meisjes vanwege de scheiding van werelden in zijn tijd en/of zijn identificatie met het mannelijke? Zijn dat de omstandigheden waarover hij het heeft?
Maar erger nog: wat heeft het dan voor zin je af te vragen of de resultaten uit dit overzicht universele conclusies rechtvaardigen voor alle kinderen, voor elk kind afzonderlijk? Natuurlijk kun je dat soort generalisaties dan niet maken, want dan worden jongens = kinderen. Maar dat illustreert wat ik al eerder schreef: ik heb steeds de indruk dat je bij Freud op moet passen wanneer hij het over 'kinderen' heeft, omdat hij het in feite meestal over 'jongens' heeft.]
Weer de bekende [opnieuw negatieve: "betroffen werden"-173; "Feindseligkeit"-173; "dieses störende Kind"-174] verhalen over een nieuw geboren broertje of zusje. De eerste vraag is: waar komen de kinderen vandaan? De antwoorden van ouders (de ooievaar heeft het gebracht) bevallen niet en het kind gaat zelf van alles verzinnen.
De eerste theorie:
"Sie besteht darin, allen Menschen, auch den weiblichen Personen, einen Penis zuzusprechten, wie ihn der Knabe vom eigenen Körper kennt."(176)
[Ja, dat gaat duidelijk over jongetjes, nietwaar?! Er is uiteraard geen meisje dat alle mensen een penis toeschrijft. Meisjes zouden alle mensen een kutje toeschrijven, ook jongetjes ... Hier zie je hoe kritiekloos Freud vanuit het mannenperspectief schrijft.
En verder ... Waarom zou een jongetje bij het zien van zijn kleine zusje denken dat dat piemeltje nog wel zal groeien? Waarop baseert hij die conclusie? Hij grijpt vanaf nu de hele tijd naar mythen en sprookjes om zijn punt te onderbouwen. Niet erg sterk.
Trouwens: Was er in Freuds tijd dan niemand die hardop zei dat meisjes een kutje hebben en geen piemel? Werd er werkelijk helemaal niet gereageerd op de vragen van kinderen op dit vlak? Ik kan me dat niet erg voorstellen.
Wat een onzinverhaal. Uiteraard zie je de wereld in eerste instantie naar wat je weet, maar op een gegeven moment corrigeer je die eerste indrukken simpelweg doordat je meer ervaring opdoet en meer weet. Het heeft geen echte betekenis. Misschien denkt een jongetje in eerste instantie dat meisjes ook piemeltjes hebben, maar later ziet het dat meisjes een kutje hebben en weet dan dat hij het bij het verkeerde eind had. Einde verhaal. Een fout beeld is vervangen door een juist beeld.
Ook verderop allemaal onzin. Het castratiecomplex wordt weer van stal gehaald. Domme invullingen van wat homoseksualiteit is. De clitoris is een kleine penis en meisjes die zichzelf stimuleren doen aan seksuele activiteit van een "männlichen Charakter"-178, waardoor ze later hun best moeten doen "durch Hinwegräumung dieser männlichen Sexualität das Weib entstehen zu lassen."-178. Vervolgd door: "Wie nun viele Frauen in ihrer Sexualfunktion daran verkümmern, daß diese Klitoriserregbarkeit hartneckig festgehalten wird, so daß sie im Koitusverkehr anäthetisch bleiben ..."-178. Tjongejonge, niets weten en zo gemakkelijk oordelen ... En natuurlijk volgt nu de opmerking over de penisnijd bij meisjes. Hoe komt hij erbij?]
De tweede theorie betreft hoe het kind ter wereld kan komen uit de buik van de moeder - als eenmaal bekend is dat een kind daar groeit. Dat gebeurt zoals bij de stoelgang of via de navel etc.. Iets anders kan een kind (een jongen dus) niet bedenken, omdat hij geen weet heeft van de vagina.
De derde theorie - voortgekomen uit de waarneming van seks bij hun ouders - is dat de coïtus iets sadistisch is, iets gewelddadigs, en met pijn gepaard gaat.
[Ook weer zo'n onzin. Dus ouders hadden nooit leuke seks samen? O nee, zij lag op haar rug passief en stil te ondergaan en hij lag bovenop actief en kreunend op haar in te beuken totdat hij klaarkwam, 'mission accomplished'. Zie hier een beschrijving van het seksleven van Freud. Alsof je niet met veel gevoel en tederheid kunt vrijen, alsof zij nooit bovenop zou zitten, en zo verder. Freud weet niets van seks, maar leidt wel allerlei bizarre theorieën af uit zijn zeer beperkte ervaring. En geen spoor van twijfel ... De »Kampf der Geschlechter«-181, ja hoor ...]
Een vierde theorie betreft het idee 'huwelijk': waarom trouwen mensen, waarom zijn papa en mama getrouwd?
[Ik denk eigenlijk niet dat kinderen daar over nadenken.]