Algemeen Jacques Ellul Günther Anders Lewis Mumford Herbert Marcuse Andrew Feenberg Wiebe Bijker Algemeen Luddieten Wapentuig als voorbeeld Transport Radio en televisie Internet Artificiële intelligentie Algemeen Hypermedia en hypertext Informatieovervloed Privacy Spionage, inlichtingendiensten Cyberoorlog Hackers Algemeen Het schrift Boeken en tijdschriftenOp een bepaalde manier is een boek als dit verschrikkelijk. De titel alleen al. Just for fun, gewoon voor de lol, yeah right. Laten we het vooral niet hebben over alle andere zaken die meespelen bij het hard werken aan een probleem, zoals nieuwsgierigheid, frustratie, en zo voort.
En dan - nog erger - de titel van de Nederlandse vertaling Gewoon voor de fun, lekker populair, lekker jong, weer zo'n voor de hand liggend en onorigineel idee van een afdeling Marketing natuurlijk. Het hele boek ademt die populaire sfeer, het moet allemaal vooral lollig zijn. Ugh.
Maar goed, ik zal niet zeuren. Als je het ergerlijke aspect aan dit boek wat negeert, is deze autobiografie wel aardig. Het verhaal leest gemakkelijk weg en ooit zal een echte biograaf wel de vloer aanvegen met allerlei ideeën die Linus Torvalds hier op die lollige manier over zichzelf te berde brengt.
Qua normatieve standpunten is het een gemengd verhaal: sommige dingen worden goed uitgelegd en onderbouwd, andere dingen berusten nogal op vooroordelen of wensdenken. Zie mijn commentaar in de tekst.
Linus TORVALDSDe Finse programmeur Linus Torvalds staat aan de wieg van het systeemprogramma Linux. Hij zal de eerste zijn om te zeggen dat hij Linux niet uit het niets geschapen heeft (denk aan het voorgaande Minix van Andrew Tanenbaum).
Hij zal ook de eerste zijn om te zeggen dat de verdere ontwikkeling van Linux onmogelijk was geweest zonder het werk van eindeloos veel andere programmeurs (bijvoorbeeld de GNU-programmeurs).
Maar hij is toch de held van Linux geworden, een beetje tegen wil en dank, een beetje omdat hij het waarschijnlijk wel grappig vindt, een beetje omdat je er een goede boterham mee kunt verdienen.
Torvalds heeft het voordeel van een aantal goede voorwaarden: een opa die die hoogleraar statistiek was en die hem in contact bracht met apparaten, een moeder die hem zijn gang liet gaan met die apparaten terwijl ze hem eigenlijk naar de sportschool had moeten sturen, de ruimte op school en op de universiteit om zijn 'ding te doen'. Daarnaast is hij onmiskenbaar intelligent. Hij zal ongetwijfeld ook een heel goede programmeur zijn. Je komt niet zo maar tot zo'n prestatie en het is een prachtige worsteling naar een resultaat.
De invloed van zijn opa en het gevoel voor de (innerlijke) werking van apparaten komt mooi tot uiting in het volgende citaat op p. 23:
Het zal vast niemand verbazen dat een paar van mijn gelukkigste jeugdherinneringen met de oude rekenmachine van mijn opa waren.
We hebben het over de vader van mijn moeder, Leo Waldemar Törnqvist, die hoogleraar statistiek was aan de universiteit van Helsinki. Ik herinner me dat ik ontzettend veel lol had met het uitrekenen van de sinus van allerlei willekeurige getallen. Niet dat ik nou zoveel gaf om het antwoord (dat doen tenslotte maar weinig mensen), maar omdat dit zo lang geleden is en rekenmachines in die tijd niet zomaar een antwoord gaven. Ze rekenden het uit. En terwijl ze daarmee bezig waren, knipperden ze, vooral om jou te vertellen 'ja, ik leef nog, en het kost me tien seconden om dit uit te rekenen en ondertussen zal ik wat voor je knipperen om te laten zien hoeveel werk het is'.
Dat was fascinerend. Veel opwindender dan zo'n moderne rekenmachine die nog niet eens met zijn ogen knippert bij het berekenen van zoiets simpels als een sinus. Bij die oude apparaten wist je dat wat ze deden moeilijk was. Dat lieten ze goed merken."(23)
[Maar het beste aan hem en aan zijn werk voor Linux vind ik toch die openheid, die intellectuele instelling van 'samen delen, samen verder komen', de afwezigheid van welke neiging dan ook om zijn werk commercieel uit te baten.]
[Zo is Internet opgebouwd en gegroeid, zo is open source software in het algemeen groot geworden, en zo is Linux een factor van belang geworden in de wereld van 'met computers werken'. Ik vind dat hij dat heel goed ingeschat heeft. En - als het dan toch om geld moet gaan - het heeft uiteindelijk ook niemand windeieren gelegd.]
[Gevaarlijker wordt het wanneer iemand die goed is in wiskunde en programmeren en daarvoor van alle kanten de hemel in geprezen wordt, gaat denken dat hij of zij op alle terreinen deskundig is. Vooral wanneer het gaat over visie en moraal. Hieronder staat Thorvalds' reactie op een beroemd artikel van Bill Joy in het tijdschrift Wired van april 2000 met de titel Why the future doesn't need us en met de intro "Our most powerful 21st-century technologies - robotics, genetic engineering, and nanotech - are threatening to make humans an endangered species."
"Ik ga zijn artikel niet regel voor regel afbreken, maar in het algemeen geloof ik dat het meest trieste dat ons als mensheid kan overkomen is dat we doormodderen in plaats van ons verder te ontwikkelen. Bill leek van mening te zijn dat stappen vooruit, zoals genetische manipulatie, onze menselijkheid op het spel zetten. Iedereen is altijd geneigd te denken dat iets anders onmenselijk is, omdat we nu al menselijk zijn. Maar als de evolutie doorgaat, op welke manier dan ook, dan zullen we over 10.000 jaar niet menselijk zijn naar de opvattingen van vandaag. We zullen een ander soort mens zijn.
Bill leek daar in zijn artikel bang voor te zijn. Mijn gevoel zegt me dat het onnatuurlijk (en zinloos) is om de evolutie te willen beteugelen. In plaats van twee honden te zoeken om jonkies te krijgen, zullen we vanzelfsprekend naar genetica grijpen. Het lijkt me onvermijdelijk dat dat voor mensen ook gaat gelden. Ik geef aan het veranderen van de mensheid door middel van genetica de voorkeur boven het handhaven van de status quo. Voor de grote lijnen is het volgens mij veel interessanter om een voortdurende evolutie veilig te stellen, niet alleen van mensen maar van de samenleving, in welke richting dan ook. Je kunt de technologie niet stoppen, evenmin als je een halt kunt toeroepen aan onze kennis over hoe het heelal in elkaar zit en hoe mensen ontworpen zijn. Het gaat allemaal zo snel dat sommige mensen, zoals Bill Joy, het beangstigend vinden. Maar ik zie het als onderdeel van onze natuurlijke evolutie."()
[Ik zal dit citaat van Torvalds niet gebruiken om zijn mening woord voor woord met de grond gelijk te maken. Oppervlakkige argumentatie en argumenta ad hominem maken op mij geen indruk. Zeker is, dat Torvalds niet de wijsheid in pacht heeft en op moet passen met dit soort gemakkelijke oordelen over zaken waarvan hij niet meer verstand heeft dan een ander.]