Margaret Mead Japan China Religie en seks Moral panics Seks en robots De seksuele ontwikkeling van jongeren Seksualisering Leeftijdverschillen Geweld en misbruik Consent Sexting Sex trafficking Prostitutie PornografieMargaret Mead was cultureel antropoloog en deed onder andere onderzoek op Samoa. Dit boek Coming of age in Samoa is een gepopulariseerde versie van haar officiële onderzoek.
Het boek was een doorn in het oog van alle mogelijke conservatieve en christelijke groepen in de VS, omdat ze wat betreft het onderwerp seks de gemakkelijke open leefstijl van de jongeren op Samoa vergeleek met de gesloten bekrompen leefstijl van de adolescenten in de VS en kritiek durfde te hebben op de laatste. Maar juist daarom werd het boek de hemel in geprezen door de progressievere krachten in de wereld. Vooral na haar dood heeft ene Freeman geprobeerd haar in diskrediet te brengen. Zie daarvoor de samenvatting van Shankman.
Het is jammer dat Mead niet al tevoren beschreven heeft welke westerse elementen - zoals missie, onderwijs - al waren ingevoerd in dit deel van Amerikaans-Samoa voordat zij er haar onderzoek deed. Niets van de geschiedenis, niets van het verschil tussen dat wat na 1929 het echte Samoa werd tegenover Amerikaans Samoa. Hoe origineel Samoaans leefde de bevolking nog waaronder zij haar onderzoek deed? Soms blijkt dat een nogal belangrijk punt.
Ik geef het boek in grote lijnen weer. Het is onmogelijk om alle details die het boek geeft in zijn beschrijvingen ook maar bij benadering samen te vatten.
Margaret MEAD"We are accustomed to consider all those actions that are part and parcel of our own culture, standards which we follow automatically, as common to all mankind. They are deeply ingrained in our behaviour. We are moulded in their forms so that we cannot think but that they must be valid everywhere.
Courtesy, modesty, good manners, conformity to definite ethical standards are universal, but what constitutes courtesy, modesty, good manners, and ethical standards is not universal. It is instructive to know that standards differ in the most unexpected ways. It is still more important to know how the individual reacts to these standards." [mijn nadruk] (6)
Mead trekt als antropoloog in twijfel dat bepaalde kenmerken van adolescentie in de Amerikaanse samenleving universele kenmerken zijn. Voorbeelden daarvan: opstand tegen gezag; idealisme; conflict en strijd, crisis in levensbeschouwelijke opvattingen. Voor haar zijn dat niet meer dan resultaten van een specifieke beschaving. Om dat te onderbouwen gaat ze voor negen maanden naar een van de Manu'a eilanden, Taū, van Amerikaans-Samoa, Polynesië, een heel andere en veel minder complexe culturele omgeving, en kijkt naar de adolescenten daar. Daarbij kijkt ze - via participerende observatie - vooral naar de meisjes omdat ze zelf een vrouw is en dan gemakkelijker vertrouwelijk kan worden met meisjes en omdat over meisjes veel minder bekend is.
Beschrijving van het dagelijkse leven op Samoa.
De geboorte van een kind is een openbare gebeurtenis. Ze worden een jaar of twee, drie gevoed en getroost met borstvoeding. Daarna is een kind de zorg van de jongere meisjes (vanaf zeven jaar). Aan hun ook de opvoedende taak de sociale regels over te brengen aan die kinderen. Al dat en het huishouden en kleinere klussen worden allemaal gedaan door meisjes onder de veertien jaar oud. Daarna zijn ze van die taken verlost. De taakverdeling tussen jongens en meisjes wordt op een gegeven moment (15-17 jaar) typisch naar binnen gericht - huishoudelijk verzorgend / naar buiten gericht - economisch verzorgend.
"With the introduction of several months a year of Government schools these children are being taken out of their homes for most of the day. This brings about a complete disorganization of the native households, which have no precedents for a manner of life where mothers have to stay at home and take care of their children and adults have to perform small routine tasks and run errands." [mijn nadruk] (30)
[Waren dat scholen ingesteld door de missionarissen? Wat betekent 'Government' hier? ]
Een dorp heeft zo'n 40 huishoudens, geleid door een hoofdman (matai). Huishoudens bestaan uit meer dan de biologische ouders met hun kinderen, allerlei andere familieleden kunnen er ook wonen. Kinderen wisselen ook regelmatig van huishouden, dat is bijvoorbeeld mogelijk wanneer het thuis niet zo lekker gaat, kinderen hoeven nooit het gevoel te hebben dat ze klem zitten. Het classificerende principe is de indeling in leeftijdsgroepen en niet of je getrouwd bent of niet. Er bestaat een sterke broer-zus-code: vermijdingsgedrag wordt vereist tegenover alle leden van de andere sekse vijf jaar ouder of jonger dan jij met wie je opgroeide en met wie je op enigerlei wijze verwant bent / familie bent. Hiërarchieën, status, jaloezie, menselijke sterke en zwakke kanten, en dergelijke spelen ook een rol.
[Mead schildert niet een of andere harmonische wereld waarin alles altijd pais en vree is. Maar de omgangsvormen en sociale arrangementen zijn wel zo dat conflicten gemakkelijke kunnen worden opgelost.]
"But Timu would be Malae's next taupo, princess. She was pretty - the principal recognized qualification - and she came from the distaff side of the house [van moederskant - GdG] - the preferred descent for a taupo. So Meta, the more able in every way, was pushed to the wall, and Timu, miserable over the amount of attention she received, was dragged forward."(47)
[Ook hier zie je dat een fraai uiterlijk een grote rol speelt en belangrijker gevonden wordt dan een fraai innerlijk. Weer eens blijkt dat voor iedereen binnen een bepaalde context van waarden objectief duidelijk is wie knap is en wie niet. Ook blijkt dat dat een grote rol speelt binnen statuskwesties: als fraai iemand kun je je status verhogen en wanneer iemand een knap persoon 'heeft' geeft dat iemand status.]
Het zevende jaar vormt een belangrijke grens. Dan begint de fase van familiegebonden omgang naar de vorming van leeftijdsgroepen die meer kinderen omvatten. Die groepen bestaan alleen uit jongens of uit meisjes gezien het eerder beschreven taboe. Daarnaast hebben de meisjes de zorg voor de kleintjes en zijn daardoor beperkt in hun bewegingsvrijheid. Vijandigheid naar andere groepen is normaal.
"The community ignores both boys and girls from birth until they are fifteen or sixteen years of age. Children under this age have no social standing, no recognized group activities, no part in the social life except when they are conscripted for the informal dance-floor. But at a year or two beyond puberty - the age varies from village to village ... - both boys and girls are grouped into a rough approximation to the adult groupings, given a name for their organization, and are invested with definite obligations and priviliges in the community life."(64)
De opname van de jongens wordt daarbij belangrijker gevonden dan de opname van de meisjes.
Tot een jaar of dertien werkt het mechanisme van vermijding door in de relaties tussen jongens en meisjes. Daarna komen jongens en meisjes wat losser te staan van het leven in leeftijdsgroepen. Een paar jaar lang is er vervolgens een ontspannen sfeer waarin jongens en meisjes vriendschappelijk met elkaar optrekken. Weer wat later groeit de seksuele interesse in elkaar. Via via worden interesses medegedeeld.
"More frequently still an older man, a widower or a divorced man will be a girl's first lover. (...) But the first spontaneous experiment of adolescent children and the amorous excursions of the older men among the young girls of the village are variants on the edge of the recognized types of relationships; so also is the first experience of a young boy with an older woman. But both of these are exceedingly frequent occurrences, so that the success of an amatory experience is seldom jeopardized by double ignorance." [mijn nadruk] (75)
Normaler is het formele huwelijk en daarnaast bestaan er liefdesrelaties tussen ongetrouwde jongeren van ongeveer dezelfde leeftijd die wel of niet tot een huwelijk leiden en liefdesrelaties tussen mensen die getrouwd zijn met anderen buiten hun huwelijk.
"The attitude towards virginity is a curious one. Christianity has, of course, introduced a moral premium on chastity. The Samoans regard this attitude with reverent but complete scepticism and the concept of celibacy is absolutely meaningless to them. But virginity definitely adds to a girl's attractiveness, the wooing of a virgin is considered far more of a feat than the conquest of a more experienced heart ... "(83)
[Hoe groot is dus de invloed geweest van de waarden en normen die het christendom in zijn missies probeerde over te brengen? Weer die historische achtergrond die niet beschreven wordt.]
"Romantic love as it occurs in our civilization, inextricably bound up with ideas of monogamy, exclusiveness, jealousy, and undeivating fidelity, does not occur in Samoa." [mijn nadruk] (88)
Dans vormt de enige activiteit waaraan alle leeftijden en beide seksen deelnemen.
"The ease with which personality differences can be adjusted by a change of residence prevents the Samoans from pressing one another too hard."(102)
"Privacy of possessions is virtually impossible. In the same way, all an individual's acts are public property. (...) This glaring publicity is compensated for by a violent gloomy secretiveness."(105)
"Pre-adolescent boys and girls will vote that boy and girl worst who are most pugnacious, irascible, contentious, rowdy. Young people from sixteen to twenty shift their censure from the rowdy and the bully to the licentious, the moetotolo [nachtelijke binnensluipers die uit zijn op seks - GdG] among the boys, the notoriously promiscuous among the girls; while adults pay very little attention to sex offenders and stress instead the inept, the impudent, and the disobedient among the young, and the lazy, the stupid, the quarrelsome, and the unreliable as the least desirable characters among the adults." [mijn nadruk] (107-108)
Als kinderen maken de meisjes alles van dichtbij mee, zwangerschap en geboorte en alle problemen die daar mogelijkerwijs bij komen (miskramen, doodgeboren kinderen), de preparatie van doden voor een begrafenis en zo verder.
"... and yet they seem to leave no bad effects on the children's emotional make-up. Possibly the adult attitude that these are horrible but perfectly natural, non-unique occurrences, forming a legitimate part of the child's experience, may sufficiently account for the lack of bas results. (...)
In matters of sex the ten-year-olds are equally sophisticated, although they witness sex activities only surreptitiously, since all expressions of affection are rigorously barred in public.(...)
But the lack of privacy within the houses, where mosquito netting marks off purely formal walls about the married couples, and the custom of young lovers of using the palm groves for their rendezvous, makes it inevitable that children should see intercourse, often and between many different people." [mijn nadruk] (111-112)
"Samoan children have complete knowledge of the human body and its functions, owing to the custom of little children going unclothed, the scant clothing of adults, the habit of bathing in the sea, the use of the beach as a latrine, and the lack of privacy in sexual life. They also have a vivid understanding of the nature of sex. Masturbation is an all but universal habit, beginning at the age of six or seven. There were only three little girls in my group who did not masturbate." [mijn nadruk] (112-113)
"From the night dances, now discontinued under missionary influence, which usually ended in a riot of open promiscuity, children and old people were excluded, as non-participants whose presence as uninvolved spectators would have been indecent." [mijn nadruk] (114)
[Weer die invloed van de missionarissen ...]
"These casual homosexual relations between girls never assumed any long-time importance. On the part of growing girls or women who were working together they were regarded as a pleasant and natural diversion, just tinged with the salacious."(121)
"Familarity with sex, and the recognition of a need of a technique to deal with sex as an art, have produced a scheme of personal relations in which there are no neurotic pictures, no frigidity, no impotence except as the temporary result of severe illness; and the capacity for intercourse only once in a night is counted as senility."(124)
"Samoans rate romantic fidelity in terms of days or weeks at most, and are inclined to scoff at tales of lifelong devotion."(127)
"With the exception of the few cases to be discussed in the next chapter, adolescence represented no period of crisis or stress, but was instead an orderly developing of a set of slowly maturing interests and activities. The girls' minds were perplexed by no conflicts, troubled by no philosophical queries, beset by no remote ambitions. To live as a girl with many lovers as long as possible and then to marry in one's own village, near one's own relatives, and to have many children, these were uniform and satisfying ambitions." [mijn nadruk] (128-129)
Zelfs de christelijke religie van de missionarissen pasten zich aan aan dat patroon van leven en daarom ontstonden er weinig conflicten door de verschillende sets waarden en normen die hier bij elkaar kwamen.
"The feeling for generation is retained until death, and the very old people sit in the sun and talk softly without regard for taboo or sex."(156)
Vergelijking van de Amerikaanse met de Samoaanse samenleving op het punt van de adolescentie. De typische kenmerken van adolescentie in de VS zijn niet universeel, op Samoa gaat het er heel anders aan toe.
"What is there in Samoa which is absent in America, what is there in America which is absent in Samoa, which will account for this difference."(159)
Een reden waarom het zo gemakkelijk is om op Samoa op te groeien is de "general casualness of the whole society"(159). Niemand heeft haast, er zijn geen onrust veroorzakende ambities, niemand hangt erg aan dingen of aan anderen.
"In this casual attitude towards life, in this avoidance of conflict, of poignant situations, Samoa contrasts strongly not only with America but also with most primitive civilizations. And however much we may deplore such an attitude and feel that important personalities and great art ar not born in so shallow a society, we must recognize that here is a strong factor in the painless development from childhood to womanhood. For where no one feels very strongly, the adolescent will not be tortured by poignant situations."(160)
Amerikaanse tieners worden geconfronteerd met veel meer keuzes dan de Samoaanse.
"The Samoan child faces no such dilemma [wat betreft seks, huwelijk etc.]. Sex is a natural, pleasurable thing; the freedom with which it may be indulged in is limited by just one consideration, social status. Chief's daughters and chief's wifes should indulge in no extra-marital experiments. Responsible adults, heads of households and mothers of families should have too many important matters on hand to leave them much time for casual amorous adventures. Everyone in the community agrees about the matter; the only dissenters are the missionaries, who dissent so vainly that their protests are unimportant."(162)
"The close relationship between parent and child, which has such a decisive influence upon so many in our civilization that submission to the parent or defiance of the parent may become the dominating pattern of a lifetime, is not found in Samoa. Children reared in households where there are half a dozen adult women to care for them and dry their tears, and a half dozen adult males, all of whom represent constituted authority, do not distinguish their parents as sharply as our children do."(168)
"The next great difference between Samoa and our own culture which may be credited with a lower production of maladjusted individuals is the difference in the attitude towards sex and the education of the children in matters pertaining to birth and death. None of the facts of sex or of birth are regarded as unfit for children, no child has to conceal its knowledge for fear of punishment or ponder painfully over little-understood occurrences." [mijn nadruk] (173)
Mogelijke aanpak voor de Amerikaanse opvoeding van kinderen, met name de omgang met adolescenten.