[Zo'n memo kan de omvang hebben van een lijvig onderzoeksrapport. Dit is een rapport van 45 bladzijden. Maar de helft bestaat uit een overzicht van bronnen.]

Abstract

"Discussions of the theoretical foundations of artificial inteliigence increasingly refer to hermeneutics, a branch of continental European philosophy concerned with human understanding and the interpretation of written texts. Dreyfus and Winograd draw heavily on hermeneutics to question the feasibility of AI and cognitive science. But, hermeneutics also offers insights that may contribute to the understanding of meaning, translation, architectures for natural language understanding, and even to the methods suitable for scientific inquiry in AI. After briefly reviewing the historical development of hermeneutics as a method of interpretation, from its classical use through the modern debates, this article examines the contributions of hermeneutics to the human sciences. This background provides perspective for a review of recent hermeneutically-oriented AI research. This research includes the Alker, Lehnert and Schneider computer-assisted techniques for coding the affective structures of narratives, the earlier positive proposals by Winograd and Bateman, the later pessimism of Winograd and Flores on the possibility of AI, as well as the system-builiding efforts of Duffy and Mallery."(schutblad)

Hermeneutische cirkel en 'bootstrapping'

Het is duidelijk dat hij het idee 'hermeneutische cirkel' (hij omschrijft het als "the notion that understanding or definition of something employs attributes which already presuppose an understanding or a definition of that thing"-2) belangrijk vindt, omdat hij hier een koppeling kan maken met 'bootstrapping' ("a process which uses a lower order component - a bootstrap component - to build a higher order component that is used in turn to reconstruct and replace the lower order component."-2)

Een overzicht van de geschiedenis van de hermeneutiek in kort bestek

Mallery werkt allereerst een overzicht uit van de hermeneutische traditie. Via een heldere bespreking van de kernzaken van het denken van Friedrich Schleiermacher, Wilhelm Dilthey, Martin Heidegger, Hans-Georg Gadamer, Jürgen Habermas, en Paul Ricoeur zet hij de belangrijkere kwesties en vragen neer van de hermeneutiek. Hierna komt hij tot de volgende conclusie:

"The hermeneutic tradition provides a basis for prescribing and criticizing the conduct of inquiry and the development of knowledge in the natural, social and cognitive sciences. Its representatives have figured prominently in debates concerning how valid knowledge can be acquired and whether there is a need for a separate methodology in the social sciences. Since AI is a new discipline, occupying a middle ground between the natural and social sciences, its researchers can benefit from knowledge of these debates. The choice of appropriate methodology for inquiry in AI research remains unsettled for such areas such [as] natural language processing, human problem solving, belief systems and action. On one hand, the substantial contributions of logic, mathematics, engineering and the natural sciences, like physics, to AI seem to make their strategies for inquiry uncontested. On the other hand, when the subject matter is clearly linked to the concerns of human sciences -- particularly linguistics, anthropology and psychology -- scientific methods devised for those areas might be more appropriate."(14)

De samenhang van de hermeneutische traditie met de discussies in de wetenschapsfilosofie in de 70er jaren wordt dan nog uitgewerkt. Het dogmatische streven van logisch positivisten naar een universele wetenschappelijke taal en methode (zoals verdedigd door Abel en Hempel) wordt bekritiseerd door allerlei onderzoekers zoals Peter Winch, Thomas Kuhn, Imre Lakatos, Paul Feyerabend, Hillary Putnam. Een en ander maakt duidelijk dat de hermeneutiek wel degelijk gelijk heeft gehad met haar ideologiekritiek.

Hermeneutiek en AI

Het hele artikel geeft een overzicht, dat laat zien dat er wel degelijk vooruitgang zit in de geschiedenis van bepaalde filosofische problemen. Maar wat nu verder over hermeneutiek en AI? Het is niet zo dat het overzicht bij elk historisch onderdeeltje laat zien wat eventuele raakvlakken zijn met AI-thema's en wie dat in hun theorieën hebben verwerkt. Wel staat er in paragraaf 7. wat conclusies.

"Thus far, few AI researchers have incorporated ideas from hermeneutics into their computational models of understanding and interpretation. Hermeneutics, instead, has provided fertile source of arguments for doubting the possibility of the 'hard AI' project, creating true artificial intelligences that can pass the Turing test -- which can be thought of basically as the ability to converse in natural language just like a human. Nevertheless, as AI interest in action theory and social interaction deepens, researchers will need to glean the insights of hermeneutics if their programs are to adequately mirror social phenomena and their cognitive foundations. Efforts that fail to consider the variability of meaning according to the intentions and histories of actors as well as the perceptions of observers will not solve the difficult questions of understanding, and may not even perform very well in trivial domains. Indeed, they are more likely to impute the implementor's theory, as embodied in the program, rather than recognize the particular organization in the phenomena under study."(17/18)

Je kunt je nauwelijks voorstellen dat mensen met een technische achtergrond ook maar iets zouden kunnen met het taalgebruik van mensen als Heidegger. Hoe zou de hermeneutische traditie ooit invloed kunnen hebben op technisch georïënteerde mensen als je kijkt naar de abstractheid van de problemen en de vaagheid van veel taalgebruik? Als voorbeeld van waar dat wél gebeurt noemt hij de volgende mensen:

Lehnert, Alker and Schneider (1983 en 1985) proberen de affectieve structuur uit een tekst te halen via het bepalen van 'plot units' / 'story molecules' en op basis van 'conceptual dependency' (Schank en Abelson, 1977). Toegepast op Toynbee's verhaal over Jezus. Geen 'bootstrapping'. Over hen:

"Their method resembles classical hermeneutics in seeking to uncover the essential structure of text based on systematic linkages between the parts and the whole and in emphasizing the use of explicit rules for objective interpretation. However, their willingness to tolerate multiple interpretations and their structuralist orientation also aligns them with phenomenological hermeneutics."(18)

Winograd (1980) wil een nieuwe benadering van het begrijpen van de natuurlijke taal op basais van filosofische hermeneutiek. Hij trekt zich de kritiek van Dreyfus aan. De correspondentietheorie van de waarheid wordt afgewezen.

"He adds that the deductive nature of the formalisms used by AI researchers forced them to adopt an objectivist position, but that these formalisms failed to account for the informal, phenomenological knowledge or experience that an understander deploys when interpreting utterances. Hermeneuticists identify this problem as the historicity of understanding or the role of background knowledge in mediating understanding."(19)

[Dreyfus wordt even genoemd n.a.v. Winograd, maar niet verder besproken. Eigenlijk is dat raar, omdat Dreyfus zich nadrukkelijk zegt te beroepen op mensen als Heidegger, op fenomenologie, enz. waar het hier toch ook over gaat.]

De context wordt dus vergeten. Bobrow and Winograd (1977) komen met de Knowledge Representation Language (KRL) als een alternatieve benadering van de natuurlijke taal en het begrip ervan, die overweg moet kunnen met gedeeltelijke of vage informatie zoals mensen dat in het normale leven ook kunnen. Hij noemt het "resource-limited reasoning grounded in common-sense, stereotype-based reasoning". Later zie je dat terug in analogie-redeneringen (Winston, Carbonell; 1980-85), precedent-redeneringen (Alker, Bennet, Mefford; 1980) en redeneren in metaforen (Carbonell, Minsky; 1982-86). Er is een idee van 'bootstrapping' aanwezig in deze theorieën.

Bateman (1983, 1985) zit op dezelfde lijn, onderzoekt de consequenties van Heidegger's existentiële fenomenologie en baseert daarop een soort van taalfilosofie van de natuurlijke taal.

Winograd and Flores (1986) (Understanding computers and cognition: A new foundation for design) hebben een andere positie.

"In a more recent work, Winograd and Flores (1986) draw upon philosophical hermeneutics and Maturana's work on the biology of cognition to deny the possibility of the construction of intelligent computers and computer understanding of natural language. They argue that, to the extent that Heidegger and Gadamer make a persuasive case that certain fundamental features of human existence are fundamental (sic!), the quest for intelligent machinery is quixotic.()

"If an expert system is designed to present a user with possible courses of action in particular situations, the concepts of 'thrownnes', 'blindness', and 'breakdown' also come into play. Although expert systems may operate succesfully in well-understood, constrained domains, expert systems in complex domains may be 'thrown' into situations where they cannot evaluate all possible actions and they consequently 'break down'. () Winograd and Flores add that the expert-system programmer introduces his own 'blindness' or preconceptions into the program."(21)

"Thus, their work amounts to a critique of the tractability of the 'hard AI' project. As such, it constitutes a continuation of the critique of AI begun by Dreyfus (1972) but differs in that it comes from within AI and is argued in more computational terms."(22)

[Hun aanpak ligt dus in de lijn van Dreyfus, maar met het voordeel dat die kritiek nu vanuit de AI zelf komt? Wat een vreemde opmerking. Dus omdat Dreyfus NIET uit de AI kwam had hij ongelijk?]

Het lijkt er op dat Mallery een en ander veel te ver vindt gaan en kom dan met dit zwakke argument:

"However, Winograd and Flores fail to demonstrate convincingly that computer understanding exceeds the range of the possible. They only demonstrate that the goal is much more difficult than many people, including many AI practitioners, may have thought."(22)

Hij vindt de kritiek op Winston ook niet terecht.

Tot slot voert hij zijn eigen onderzoek over semantische perceptie op, wat meer zou raken aan Ricoeur: Mallery and Duffy (1986) met als product RELATUS Natural Language System.

"Lexical-interpretive semantics is hermeneutic because it emphasizes interpretation based on the individual effect-history of language users and the specific intentional structure of communicative situations."(23)

Als je het echter over "mapping from sense-data to a semantic representation" kunt hebben, dan heb je toch een paar dingen niet begrepen.

Een paar conclusies

Mallery ea geven een helder overzicht in kort bestek van de hermeneutische traditie.

Mij valt op dat er veel met Heidegger wordt gestoeid. Dat is lekker veilig, kun je alle kanten mee uit. Maar ik zie weinig terug van Gadamer, Habermas met name. Sterker nog: heel de verwerking door Amerikanen van de Europese hermeneutische traditie vind ik oppervlakkig en laat de fundamentele problemen liggen en de maatschappij met rust. Je ziet in de reacties op afstand al dat men niet thuis is in de meest basale filosofische problemen en oplossingen.

Ik vind het soms ook onbegrijpelijk dat een auteur wél verwijst naar bv. Heidegger om het over het alledaagse kennen te hebben, maar dat het blijkbaar te veel moeite is om zelf eens om zich heen te kijken naar hoe normale mensen met elkaar communiceren.

De lijst met bronnen ('references') vormt ongeveer de helft van dit rapport en is zeer bruikbaar om een idee te krijgen van de historische ontwikkeling van AI.